Czy odpis aktualizujący może być kosztem uzyskania przychodu?

Odpisy aktualizujące tworzy się na należności zagrożone i nieściągalne, czyli takie, których odzyskanie przez przedsiębiorstwo staje się wątpliwe. Niemal każde przedsiębiorstwo spotkało się z trudnościami w ściągalności należności. Dla zminimalizowania ciężaru finansowego dla podatników, została przewidziana możliwość zaklasyfikowania odpisów aktualizujących wartość należności jako kosztów uzyskania przychodów w ściśle określonych sytuacjach.

Które odpisy aktualizujące mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów?

Odpisy aktualizujące mogą zostać ujęte w kosztach uzyskania przychodów, przy spełnieniu poniższych warunków:

1. Należności, na które dokonano odpisów były uprzednio zaliczone do przychodów należnych,
2. Nieściągalność należności została odpowiednio uprawdopodobniona.

Jak uprawdopodobnić nieściągalności należności?

Według art. 23 ust. 3 updof i art. 16 ust. 2a pkt 1 updop, nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną, w szczególności gdy:

• dłużnik został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku, albo
• zostało wszczęte postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego lub na wniosek dłużnika zostało wszczęte postępowanie ugodowe w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, albo
• wierzytelność została zasądzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, albo
• wierzytelność jest kwestionowana przez dłużnika, na drodze powództwa sądowego.

Podane powyżej przykłady okoliczności uprawdopodabniających nieściągalność wierzytelności nie są katalogiem zamkniętym. Podatnicy mogą również wykazać nieściągalność wierzytelności również w inny, akceptowany przez fiskusa, sposób.

Przykład ujęcia odpisów w kosztach uzyskania przychodów

Podatnik w grudniu 2016 roku wystawił fakturę sprzedaży z dwutygodniowym terminem płatności i wydał towar. Wartość sprzedaży wynosiła 1.000 zł  netto (bez VAT) i została ujęta w przychodach z działalności gospodarczej. Odbiorca nie dokonał płatności, wobec tego w sierpniu 2017 r. wierzytelność potwierdzoną prawomocnym wyrokiem sądu podatnik skierował do egzekucji. 

Czy podatnik może uwzględnić odpis w kosztach uzyskania przychodów?

W związku ze spełnieniem obydwu warunków, tj. uprzednim ujęciem należności jako przychodów podatkowych oraz uprawdopodobnieniem nieściągalności należności (wierzytelność została skierowana na drogę powództwa sądowego) podatnikowi przysługuje możliwość ujęcia odpisu aktualizującego w kosztach uzyskania przychodów. Najwcześniejszym miesiącem, w którym podatnik będzie mógł ująć odpisy w kosztach, będzie sierpień 2017, tj. miesiąc dochodzenia swoich roszczeń na drodze sądowej.